Sinh năm 1939 trong một gia đình khá giả ở miền Trung Việt Nam, Trịnh Công Sơn hấp thụ một lúc nền giáo dục của Pháp và của Phật giáo, cả hai đều trọng văn chương và nghệ thuật.

Suốt thời tuổi trẻ, anh đã trải qua cuộc chiến tranh chống Pháp giành độc lập của dân tộc mình. Anh là người yêu nước cao độ pha với nét lãng mạn, nhưng mau chóng đem lòng oán ghét chiến tranh. Một tai nạn xảy đến, năm 1958, buộc anh phải gián đoạn việc học Triết ở Sài Gòn và vạch ra cho anh con đường thi ca và âm nhạc.

Các ca khúc u buồn thi vị được sớm đón nhận từ thích giả của hai miền đang đối đầu nhau trong những năm 60 và đầu những năm 70. Những ca khúc tình tự dân tộc được xem như một liều thuốc pha loãng những thực tế đau thương của chiến tranh.

Trong cuộc phỏng vấn, anh trầm tư về 40 năm ghi chép lại bao nhiêu tình cảm riêng tư của con người Việt Nam.

Anh vẫn ở lại Việt Nam, trong khi nhiều ca sĩ và nhạc sĩ nổi tiếng của niềm Nam, cũng như đa số thành viên trong gia đình anh cùng với bạn bè, đã bỏ đi; sự thể này khiến cho một số người Việt Nam di tản lên án anh là người Cộng sản.

Được chất vấn về việc này, anh bảo rằng anh không quan tâm đế chính trị. Tuy nhiên anh bảo rằng những lần anh sang Canada và Hoa Kỳ, anh ít khi trình diễn, cảm thấy có sự chống đối từ phía những Việt kiều chống cộng.

Tại sao ở lại Việt Nam?

“Việt Nam là nơi duy nhất tôi có thể sống và sáng tác”, anh nói. “Ở nước ngoài, tôi không nghe ra tiếng nhạc trong đầu mình, tôi không nghe được câu thơ tôi viết ra. Tôi thích đi nước ngoài, nhưng nếu ở lâu tôi sẽ khô cạn và chết mất. Hơi ấm của dân tộc Việt Nam giống như nước cần thiết cho hoa vậy”.


International Herald Tribune,
Thứ tư, 18/10/1995, trang 9.