Em vẫn biết là người nhạc sỹ khi sáng tác cần phải có cảm hứng. Em chắc chắn rằng những bài rất hay của nhạc sỹ cũng bắt nguồn từ những cảm hứng như vậy(Diễm xưa, Tuổi Đá Buồn, Tôi ơi đừng tuyệt vọng,...)(Những cảm hứng ở đây có thể là tình yêu con người, thiên nhiên, đất nước...). Câu hỏi của em là:

- Nhạc sỹ có thể kể một vài kỷ niệm về những cảm hứng đối với một số bài hát mà nhạc sỹ tâm đắc nhất?

- Thời thế đã thay đổi, ngày nay liệu nhạc sỹ có còn gặp được những cảm hứng tương tự như vậy không để sáng tác tiếp những ca khúc mới?
(ng_hungnoip@hotmail.com)

TCS: - Có những bài hát gắn liền với một kỷ niệm nhưng cũng có những bài hát là những sáng tác thuần tuý. Kỷ niệm về những bài hát thì nhiều quá không kể hết ra được. Xin lỗi vậy.

- Thời nào cũng vậy thôi. Khi trái tim còn biết rung động thì lúc ấy cảm hứng vẫn còn. Và cảm hứng còn thì vẫn tiếp tục sáng tác.

Khi nhắc đến nhạc Trịnh Công Sơn, người ta (hay tôi) đều nghĩ đến ca sỹ Khánh Ly hoặc ngược lại. Sự liên tưởng này luôn luôn bền chặt ít nhất là thời kỳ trước 30-4-1975. Chắc chắn nhạc sỹ biết rất rõ về điều này. Là người "trong cuộc" nhạc sỹ có thể giải thích tại sao? Theo nhạc sỹ hiện nay ca sỹ nào trong nước có thể diễn đạt hay nhất những ca khúc của nhạc sỹ và nhạc sỹ cảm thấy vừa ý.

Phần hai của câu hỏi, nhạc sỹ có thể không trả lời trên "gặp gỡ". Toàn bộ câu hỏi trên, nếu có thể đề nghị nhạc sỹ chuyển giúp đến ca sỹ Khánh Ly và tôi cũng muốn biết ý kiến của chị ấy.

(Nguyen Huu Loi - An Giang, huuloiag@hcm.vnn.vn)

TCS: Có một thời Khánh Ly cùng tôi đi hát chung với nhau ở các đại học thuộc các đô thị miền Nam. Ngoài ra còn hát ở các sân khấu trình diễn hoặc ở các hòng trà Khánh Ly cũng chuyên hát nhạc của tôi. Có thể nói dạo ấy tôi chỉ viết cho Khánh Ly hát. Có một vài ca sỹ hát những ca khúc của tôi hiện nay nhưng hay nhất thì chưa có.

Cháu rất thích những bài hát của chú như Hạ Trắng, Nắng Thủy Tinh, Biết đâu nguồn cội,..., nhưng thực sự là các bài hát của chú rất khó hát cho hay. Cháu chỉ thích nhất cô Khánh Ly hát những nhạc phẩm của chú thôi. Chú có cho rằng cô ấy là nguừơi hát những bài hát của chú hay và truyền cảm nhất không?
Trong bài " Biết đâu nguồn cội " có câu "Cây thu bóng dài và tôi thu bóng tôi" Cháu không được hiểu rõ lắm về ý nghĩa của câu ấy, chú có thể giải thích được không?

Chú có thể cho cháu địa chỉ email của chú để tiện trao đổi được không?
(DAU BICH THUY- Hà Nội, thuydb@yahoo.com)

TCS: - Nhận xét về Khánh Ly như thế là đúng

- Buổi sáng mặt trời rọi xuống làm bóng cây và bóng người dài ra. Đến trưa giờ ngọ, mặt trời ở đỉnh đầu thì bóng người và bóng cây thu lại không còn bóng nữa. Không hiểu cái bóng ấy có thật không hay chỉ bản thân người và cây mới là thực. Đấy là ?Biết đâu nguồn cội?

- Email: trinhcongson @tlnet.com.vn

Có người nói rằng nhạc họ Trịnh viết ra chỉ dành cho Khánh Ly? Sự ra đi của Khánh Ly là một cú sốc lớn của nhạc sỹ?

- Nhac sỹ có nhận xét gì về ca sĩ Hồng Nhung. Người được đánh giá là người thay thế được ca sĩ KLy, người có khả năng mang dòng nhạc họ Trịnh đi vào công chúng một cách thành công nhất?

- Thính giả Nhật rất thích nhạc họ Trịnh và đã có lần mời nhạc sỹ sang Nhật giao lưu. Nhac sỹ có nhận xét về lối sống của người Nhật cũng như cái gu thưởng thức âm nhâc của họ.

(VUONG THE VINH- 302A--Ky tuc xa Bach Khoa 497 Hoa Hao F7 Q10 TP.HCM, vuongvinh@vol.vnn.vn)

TCS: - Có một thời gian tôi viết cho giọng hát của Khánh Ly. Tuy vậy không có cú sốc nào cả từ sự ra đi ấy

- Hồng Nhung có một giọng hát đặc biệt riêng. HồngNhung không hát chuyên về nhạc phẩm của tôi nên khác với Khánh Ly.

- Người Nhật có lối sống rất khác với chúng ta. Họ không quan tâm nhiều đến người khác. Vì đời sống rất đắt đỏ nên ít thấy khách du lịch nước ngoài trên các đường phố. Đặc biệt nếu là khách mời của họ thì họ có một sự chăm sóc chu đáo và với một sự lễ độ hơi quá đôi lúc làm mình e ngai.

- âm nhạc thì họ khích khuynh hướng buồn hơn là vui.

Nếu nói rằng con người không có hoài bão, ước mơ thì không thể trở thành một người thành đạt nhạc sĩ không có tham vọng thi đấu là đích đến của nhạc sỹ?
(LE HONG QUANG 318 Bach Mai Ha Nội, lehongquang@hn.vnn.vn)

TCS: Đến một tuổi nào đó nếu vẫn còn hoài bão và ước mơ thì cũng không còn đủ thời gian để thực hiện nữa.

Có bao giờ nhạc sỹ muốn mình là người bình thường không danh tiếng không? Có bao giờ nhạc sỹ hối tiếc vì quá nổi tiếng mà không thực hiện được những điều bình dị nhất của con người không?

(TRAN THI BAO NGOC- 211 Nguyen Van Troi TP.HCM- kawaguchi-org@hcm.vnn.vn)

TCS: Tôi chưa bao giờ nghĩ đến điều này. Tuy nhiên tôi luôn cảm thấy mình sống như một người bình thường và làm những điều bình dị như tất cả mọi người.

Thưa nhạc sỹ, cháu rất yêu thích các bài hát do nhạc sỹ sáng tác. Nhạc và lời thường rất hay và sâu lắng, buồn, đặc biệt lời bài hát rất được nhạc sỹ chau chuốt. Cháu muốn hỏi nhạc sỹ về các nhân vật trữ tình trong các sáng tác của nhạc sỹ, họ đẹp và lãng mạn quá! Phải chăng đó là những giai nhân nhạc sỹ đã gặp ngoài đời? Năm trước được biết nhạc sỹ không được khoẻ. Chúc nhạc sỹ một năm mới mạnh khỏe và có nhiều sáng tác mới.

(VU THI TRAM HUYEN- tramhuyen@hotmail.com)

TCS: Phải biết lãng mạn hoá mọi thứ để cuộc đời đẹp hơn. Phải tìm cách tạo ra một thế giới giai nhân để mọi người cùng mơ ước. Đó là bổn phận của những ai muốn làm công việc sáng tạo.

Cám ơn rất nhiều lời chúc của em.

Có phải khi còn trẻ, nhạc sỹ sáng tác những bản tình ca rất hay từ những cảm xúc của bản thân qua những cuộc tình của mình, nhưng bây giờ ít thấy , nhạc sỹ sáng tác những bản tình ca tương tự như vậy bởi vì không còn những cảm xúc như thời còn thanh niên, hay do cuộc sống bây giờ không còn những bối cảnh để tạo cảm xúc sáng tác tình ca như thời xưa?

( LY ANH TU - MaiDong - Hanoi, ly_anh_tu@hotmail.com)

TCS: - Nhận xét của bạn có một phần đúng

- Đời sống thực dụng bây giờ cũng làm mất cảm hứng nhiều lắm. Nó giế chết sự thơ mộng, sự lãng mạn vốn rất cần thiết cho người sáng tác. Với thời gian bây giờ cũng cảm thấy yêu khó hơn ngày xưa, đôi khi lại gần như không có cảm hứng để yêu nữa.

Tôi không hiểu lắm ca khúc "Bên đời quạnh hiu".Vì sao nhạc TCS thường khó hiểu như vậy ?Và dù khó hiểu nhưng nhiều người vẫn thích.Trong đó có tôi.
Yêu cầu đặc biệt: ...Tôi rất muốn có bài "Biển nhớ" mp3

(hongoc@hcm.fpt.vn- TP.HCM)

TCS: ?Bên đời hiu quạnh? không khó hiểu lắm đâu. Đời riêng của mỗi người đều có vui buồn khác nhau. Có khi buồn phiền có khi vui nhiều. Trong bài này hình như chỉ thấy một nỗi buồn triền miên và ám ảnh về cái chết. Tuy nhiên không có nỗi tuyệt vọng trong đó.

Thưa , nhạc sỹ Trịnh Công Sơn, khi nghe những bài hát của nhạc sỹ, em thấy như trong đó có nước mắt, tâm hồn và con tim của nhạc sỹ. Vậy thì có phải trải qua những cảnh ngộ như vậy hay là với sự thông cảm của mình mà nhạc sỹ viết được những bài đi vào lòng người đến như vậy?

(NGUYEN HONG VAN- 110 Tran Nhat Duat, vanhn@hotmail.com)

TCS: Trong mỗi bài hát đều có mình và cả người khác

Xin hỏi Trịnh Công Sơn bắt đầu mối tình đầu từ bao giờ vậy.Và tại sao đến bây giờ vẫn độc thân.

( KUMA TORA- Kumamoto-Japan, ltnam@hotmail.com)

TCS: - Mối tình đầu của tôi bắt đầu từ năm 19 tuổi. Nhưng đó giống như là một giấc mơ hư hư thực thực hơn là một mối tình hoàn toàn.

Hình như tôi không có năng khiếu về chuyện phải có một tổ ấm riêng. Và cho đến bây giờ thì tôi có thể khẳng định là thói quen sống một mình không gây khó khăn gì cho tôi cả

Nhân vật có tài thường không phải lúc nào cũng được người đương thời ưa thích, nên xử lý tình huống bị người ta thay trắng đổi đen như thế nào cho êm đẹp nhất? Cám ơn.

(NGUYEN HOC SINH -Netherlands, ngomen@iss.nl)

TCS: Im lặng và lãng quên những lời dị nghị. Xưa nay tôi vẫn làm thế. Người ta không thể đánh mãi vào khoảng không được.

Xin cho tôi được gọi nhạc sỹ là anh mặc dù tuổi tôi rất bé. Vì đối với tôi, Trịnh Công Sơn rất là thanh xuân. Anh luôn sống cho những sự đam mê của mình trong cuộc đời. Vậy em muốn hỏi anh liệu có giấc mơ nào anh còn chưa đi hết hay không?

Những dự định sáng tác sắp tới của anh là gì?

(VIET HUNG NGUYEN- France, viethung1@yahoo.fr)

TCS: - Có lẽ đó là giấc mơ về sự bình an vĩnh vửu trong tâm hồn
- Tôi sẽ cố gắng viết được những gì mà cho đến nay vẫn còn là dự định

Thưa nhạc sỹ Trịnh Công Sơn, như nhạc sỹ đã từng nói " Vì có tình yêu nên có âm nhạc. Vì có khổ đau nên có âm nhạc. Có hạnh phúc nên cũng có âm nhạc" Vậy có phải ba bài hát Bống mà nhạc sĩ viết tặng cho Hồng Nhung là thể hiện ba giai đoạn sắc thái tình cảm trên của nhạc sỹ đối với Hồng Nhung không?

(DUONG LUONG- Australia, dluong@tig.com.au)

TCS: Đây là quan niệm riêng của tôi về cuộc đời và về âm nhạc. Nó không liên hệ đến một hoàn cảnh riêng tư nào cả. Câu hỏi của bạn cũng hơi độc đáo đấy !

Người yêu, người tình của nhạc sỹ phải là người như thế nào ? Nhạc sỹ quan niệm như thế nào là hạnh phúc ? Có bao giờ anh cảm thấy bế tắc trong cuộc sống ? Xin anh hãy kể cho biết một kỷ niệm buồn nhất trong đời mình?

(Thái Dương- Hà Nội, phnhgiang@fpt.vn)

TCS: - Người yêu, người tình của tôi phải là người làm cho tôi thấy được đó chính là người yêu, người tình mà tôi chờ đợi.

- Hạnh phúc là điều mà mình đã lỡ đánh mất và biết rằng không bao giờ có lại được nữa

- Không bao giờ tôi cảm thấy bế tắc trong cuộc sống hoặc gần như vậy

- Đó là ngày mẹ tôi bỏ tôi qua thế giới khác

Phụ nữ chỉ ở trong các tác phẩm của anh chứ ít ở bên cạnh. Có phải vì anh muốn giữ mãi vẻ đẹp của phụ nữ như bông hoa ven đường nghệ thuật, nó chỉ đẹp giữa cỏ cây quanh mình hay vì "đàn bà sâu sắc như cơi têm trầu"?

(LE ANH PHONG- Czech Republic, pleanh@iol.cz)

TCS: Câu hỏi này cũng lạ. Tôi luôn giành một số thời gian vừa đủ để hàn huyên với những phụ nữ tôi quen hoặc quen vừa.Ngồi lâu bên cạnh,t ôi không biết phải nói gì: Để ngắm nhìn như những bông hoa thì hay hơn. Đồng ý kiến với anh vậy !

Em có cảm giác Trịnh Công Sơn là người suốt đời đi tìm tình yêu. Nghe nhạc của Anh người ta thấy như mình đang xưng tội, nhưng không phải với Đức Cha mà là với chính mình. Anh không phải chỉ " cho đời chút ơn", bởi lẽ những người mang ơn Anh nhiều lắm. Anh đã thay họ nói lên tiếng lòng của chính họ.

Anh có biết rằng đối với nhạc của Anh thì không có người hâm mộ không ? Chỉ có những người cảm nhạc Anh, say đắm trong tiếng nhạc Anh mà thôi. Anh có biết rằng sẽ chẳng có ai trên đời này coi anh là thần tượng không?

Em cam doan với Anh rằng không có ! Chỉ có những người, rất nhiều người YEU ANH.

Chính vì thế mà em cho rằng Trịnh Công Sơn là một trong số rất ít người hạnh phúc nhất trên dải đất chữ S thân thương này. Còn bản thân Anh, Anh có cảm thấy thế không?

Nếu có thể được : rất muốn biết địa chỉ e-mail của Anh

(PHAM KY TUAN- Hanoi, daian@fpt.vn)

TCS: Xin cám ơn những lời chúc thông minh của bạn.

Địa chỉ email: Trinhcongson @tlnet.com.vn

Xin nhạc sỹ nói rõ về nhạc phẩm "Đoá hoa vô thường": ra đời trong hoàn cảnh nào, chủ đề ...

(TRAN MINH TUAN-145 Mai Hắc Đế ?Hà Nội, tranminhtuan@hotmail.com)

TCS: Sau khi xem loạt tranh thiền về trâu và người tìm trâu, tôi bỗng có cảm hứng viết về một cái gì tương tự như những tranh thiền đó. Và cuối cùng "Đóa hoa vô thường" ra đời. Trong tranh người đi tìm trâu... Trong "Đóa hoa vô thường" tôi đi tìm bóng dáng một con người.

Xin chào nhạc sỹ Trịnh Công Sơn. Cháu rất yêu thích những nhạc phẩm của bác. Qua chương trình "Gặp gỡ nhân vật hàng tuần" này cháu được biết thêm nhiều thông tin về bác. Vậy cháu muốn hỏi bác là tại sao bác vẫn cứ một mình. bác muốn như vậy hay là do hoàn cảnh? Từ trẻ đến giờ bác đã trải qua bao nhiêu mối tình rồi? bác có còn nhớ đến mối tình đầu của bác không? Bác có ý định thay đổi cuộc sống cô đơn của mình trong năm 2000 này không? Cháu rất vui khi nhận được câu trả lời của bác.

(LY KHANH PHAM- Australia, lpham@lovemail.com)

TCS: Nói chung là không gặp may. Hết cái không may này đến cái không may khác và đã tạo ra hoàn cảnh như hiện nay. Bây giờ thì đã quen sống một mnình. Không còn muốn thay đổi nữa.

Thưa nhạc sỹ,

Nói chung trong sáng tác các tác phẩm nghệ thuật như âm nhạc, văn học, hội hoạ... người nghệ sỹ thường lấy cảm hứng từ nổi buồn, nổi đau khổ, niềm thất vọng... Các tác phẩm hay cũng bắt nguồn từ đó. Và trong các tác phẩm nhạc nhẹ của Việt Nam gần đây đang có sự lạm phát kiểu khai thác này.

Là một người sáng tác, nhạc sỹ có cảm thấy khó khăn hơn trong việc lấy cảm hứng từ niềm vui, niềm hạnh phúc để có một tác phẩm nghệ thuật hay?
Tôi mong muốn có một collection những nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn

( HA THE GIANG- Vung Tau, hanoi71@hotmail.com)

TCS: nếu chịu khó đọc kỹ thì bạn sẽ tìm thấy không ít những bài hát tôi viết vì yêu đời. Ví dụ câu cuối của bài ?Mưa hồng?: Cuộc đời đó có bao lâu mà hững hờ. Đó chính là một lời khuyên hãy tìm đến nhau, hãy yêu nhau đi...

- Bạn có thể tìm thấy những nhạc phẩm của tôi trong các nhà sách

Chào bác Trịnh Công Sơn. Mạn phép cho cháu hỏi: Địa chỉ hiện tại của bác bây giờ?

(NGO VAN VINH- Ha Dong, Ha Tay, vinhnv@fpt.vn)

TCS: Trịnh Công Sơn 47C Phạm Ngọc Thạch- Q.3, TP.HCM

Thưa Nhạc sĩ, trước hết cho phép tôi được bầy tỏ lòng kính trọng của mình đối với Nhạc sĩ, và xin chúc Nhạc sĩ luôn mạnh khoẻ . Xin Nhạc sĩ cho biết, để có thể tự mình sáng tác một ca khúc thì có khó lắm không ? Và theo nhạc sĩ, cần phải có những yếu tố gì ?

(NGUYEN DUC NAM- Hà Nội, nguyen_duc_nam@yahoo.com)

TCS: Phải học thôi. Tự học cũng được nhưng chọn một thầy chuyên dạy sáng tác để học thì tốt hơn.

Xin nhạc sỹ cho biết về triết lý nhà Phật trong các tác phẩm anh sáng tác. Phật giáo tác động như thế nào trong việc sáng tác ?

Có ai đã từng nghiên cứu về ảnh hưởng Phật giáo trong nhạc Trịnh Công Sơn, nếu có xin cho biết để tôi có thể đọc.

Xin cảm ơn

(CUONG LE- Australia, cuongle@ozemail.com.au)

TCS: Trong một số tác phẩm của tôi chỉ là bàng bạc một không khí triết lý nhà Phật chứ không phải triết lý nhà Phật. Phật giáo tác động rất sâu xa trong đời sống tâm linh của tôi. Cái phần siêu hình trong ngôn ngữ của tôi là do ảnh hưởng của Phật giáo.

Có một người bạn vừa mất đi là giáo sư Hoàng Thiện Khang. ông dự định viết một tập về tôi nhưng chưa kịp. Chỉ còn một số bài giảng ở viện Đại học Vạn Hạnh. Rất tiếc

Xin chào Bác Trịnh Công Sơn, cháu có thắc mắc là : Không biết âm nạhc có phân biệt giới tính hay không? Thế tại sao đa số các nhà soạn nhạc thiên tài đều là nam giới, hay là nữ giới không có tần số rung động và cảm nhận âm thanh như nam giới ? (Xin lỗi vì đã hỏi bác một câu ngoài lề)

(NGUYEN THI TUYET HANH-Quan 5- TP.HCM, cabin@saigonnet.vn)

TCS: Có lẽ vì giới nữ đã tập trung vào một công việc sáng tác khác lý thú hơn.Đó là sáng tác ra những tác phẩm biết cười biết nói, biết khóc và biết cả khổ đau lẫn hạnh phúc.

Nhạc sỹ hay viết về tình yêu, vậy tình yêu của nhạc sỹ ngoài đời như thế nào?

(NGONGOCVINH- ngongoc_vinh@hotmail.com)

TCS: Tình yêu ngoài đời của tôi hình như rắc rối hơn hình ảnh tôi vẽ nên trong những ca khúc của tôi

Câu hỏi cho TCS : ... có điều gì, gần như điều tuyệt vọng? Cho xin bài "Khói trời mênh mông" do Khánh Ly hát. Bài này tìm hoài mà không thấy đâu hết!
(Le Chinh Duat - TP.HCM, duatle2000@yahoo.com)

TCS: Nó gần như niềm tuyệt vọng chứ không phải là niềm tuyệt vọng

- Bài "Khói trời mênh mông" có trong tập "Những bài ca không năm tháng" có bán tại các nhà sách Fahasa.

Trịnh nhạc sỹ ơi, bao giờ tân nhạc Việt Nam mới hoát khỏi cảnh "dở Tây dở Tàu" như hiện nay. Theo ông lỗi đó là ở người nghe hay là giới sáng tác, hay là do "kinh tế thị trường"?

ông bây giờ có còn sáng tác không? Thời gian rảnh rỗi ông làm gì?
(TRAN LAM TRUNG, Bien Hoa Dong Nai- tl-trung@sanyoshv.com.vn)

TCS: - Dở Tây dở Tàu là một tình trạng có thật. Một phần theo tôi là do thị hiếu quần chúng sau đó những nhạc sỹ dễ tính chạy theo thị hiếu đó và viết.
Tôi vẫn viết nhưng không nhiều. Thời gian rảnh rỗi tôi ngồi suy nghĩ về đủ thứ chuyện: chuyện đời và chuyện người.