Đã gần ba mươi năm, kể từ những ngày còn lang bạt cùng Sơn, những chuyến xe đò thoăn thoắt đi về, nối liền tiếng chim cao nguyên với loài hải âu vùng biển. Rồi lời sóng chưa kịp tan đã vội vàng nghe ra điệu suối. Kỳ thú như một con gió lăng loàn.
Sơn thường mặc độc nhất một chiếc áo kaki bạc màu, khắc khổ. Đêm khuya chúng tôi còn ngồi nghe sóng vỗ bên bờ biển Qui Nhơn, sương ướt lạnh. Biển nhớ như còn âm vang đâu đây giọng nói rất nhẹ, rất chậm của một người con gái nhỏ nhắn, thật hiền, mang dòng họ hoàng phái. Làm sao quên được Trường ca Tiếng hát Dã Tràng, Sơn đã chép gởi cho tôi dán đầy những khung cửa kính trong căn phòng trọ heo hút ở Bao Vinh, cùng những xấp thư dày như những tâm sự không dứt... để rồi những cơn bão lụt ở Huế cuốn trôi.
Những khoảnh khắc khó có lại, như ngồi im nghe Sơn hát Sao chiều ngoài bao lơn một ngôi nhà cổ phía tả ngạn sông Hương. Những cây hoa sầu đông nở tím dọc bờ sông An Cựu, những vòm lá long não lao xao trước căn nhà ở Nguyễn Trường Tộ. Chiều mưa có người đến cắm một nhành lá ướt rũ trên cánh cửa sổ rồi đi. Chiều Huế rồi chiều Bảo lộc, đêm kẹt đường nằm ngủ bên lưng đèo Gò Dúi rồi đêm Đơn Dương. Chúng tôi đi cùng nhau, rồi tìm nhau. Có thời gian Sơn cùng một ông giáo già dạy một lớp học cho người dân tộc ở Bảo Lộc. Qua khoảng trống trơn của lớp học Sơn đã vẽ nhiều ký họa đẹp và sinh động những người dân tộc trên nương rẫy, dưới dòng suối mát. Có thể nói Sơn là một trong những người thầy dạy học ở miền núi sớm nhất. Sống hoang vu nhất, căn phòng
Sơn ở với chiếc mùng rũ sẵn quanh năm, chim sẻ làm tổ đầy trên trần nhà, mùi rơm và phân chim, mùi ẩm mốc và xác những bao thuốc lá Bastos xanh chất thành đống. Có lần người em trai của Sơn từ Sài Gòn lên thăm lần đầu , trời tối, đi tìm Sơn ở nhà không gặp, những người quen chỉ ra ngoài quốc lộ. Thấy Sơn đang đứng chơi bida một mình trong một cái quán với ngọn đèn vàng lù mù . Sơn cô đơn đến như vậy. Thời của tuổi trẻ tự tìm đến với những nỗi cô đơn khốc liệt để bùng lên những sáng tạo thuần khiết.
Có lần Sơn từ Bảo Lộc lên thăm tôi ở Đơn Dương . Chiều quá đẹp trong đời, tình bạn. Tôi ở ngoài quận về, trên tay còn cầm nải chuối và chai xăng mua về để rửa cọ, đã thấy Sơn đang ngồi nhâm nhi rượu với cụ Thái bên cửa sổ một chiếc nhà sàn cao cất ven rừng. Mừng đến ứa nước mắt, đêm chúng tôi nằm trên hai chiếc giường bằng những miếng ván thông dày, có nệm ấm. Làm sao ngủ được giữa núi rừng đầy gió, tiếng vượn hú khiếp đảm ngoài xa. Tôi ngồi dậy vẽ, và Sơn ghi những lời nhạc như những bài thơ tự do : Đàn bò vào thành phố. Đàn bò mà Sơn đã bắt gặp đang băng qua một quốc lộ đầy chiến tranh, khô khốc. Sáng sớm chúng tôi cùng ra suối..., vừa ngồi chiêm ngưỡng những giọt sương trong còn đọng rất lâu trên những cành dương xỉ, vì nắng mai sẽ lên rất chậm trên những dàn su. Những giọt rượu đầu tiên đã rót xuống trong vùng cao nguyên âm u đó. Trời đầy sao và rừng đầy sương mù.
Thời gian Sơn ở Bảo lộc thì tôi ở Đơn Dương. Sau đó, chúng tôi cùng lên sống ở Đà Lạt. Những năm trốn lính. Có cả Đỗ Long Vân. Con đường Hoa Hồng với bước chân đi về mỗi đêm, qua những con đường dốc, những ngọn đèn vàng, nóc nhà thờ con gà tôi sẽ nhớ mãi trong tranh. Lúc đó L.M. là một cô gái nhỏ nhắn, tóc bỏ xõa, đi chân trần ra sân cỏ hát những bài hát đầu tiên của Sơn. Những ca khúc viết trên Đà lạt còn mang hình ảnh một đôi khoen tai tròn lớn, người con gái mang tên Phùng Thị với dáng cao gầy đang đứng nhìn Sơn trên đồi Cù, bên cạnh những gốc thông và bầy ngựa. Ta thấy em đang ngồi khóc trên rừng chiều đổ mưa. Tôi yêu biết mấy những lời nhạc đó của Sơn. Đã vẽ rất nhiều phụ bản đầy sự đồng cảm.
Ở căn phòng đường Hoa Hồng, tôi đã vẽ suốt đêm không thấy mệt. Để có được phòng tranh, chúng tôi như những người thợ sửa xe, tay lấm sơn. Chiều ra ngồi ở kiốt Cô Ba, những chàng trai trẻ thật chững chạc. Ngày tôi khai mạc phòng tranh, và nhiều lần khác, bao giờ cũng có Sơn như một người đứng ra lo toan, giới thiệu. Sơn có sức thuyết phục ở sự có duyên và sự hiểu biết nhiều vấn đề. Sơn vẽ rất lạ và viết thơ rất mộng, sâu sắc. Nên có nhiều người nói Sơn là một nhà thơ. Chắc cũng đúng vậy.
Đã gần ba mươi năm, chúng tôi còn ngồi trầm ngâm bên nhau mỗi buổi chiều, trên vườn nhà Sơn hay bên chiếc hồ cá nhỏ ở nhà Tịnh. Khi Sơn cầm đàn hát cho chúng tôi nghe về cái cội nguồn kia của sông bể : Từng lời bể sông nghe ra từ độ suối khe... bao giờ cũng vậy, trong lòng tôi như đang sửa soạn trở về rong chơi trên những núi đồi, phố thị của những kỷ niệm một thời...

4 - 1987
Đinh Cường