Ðã mấy chục năm rồi, nhưng tôi vẫn nghe đi nghe lại những bài hát ấy.

Ðó là những bài hát không thể tách rời ra khỏi một khoảng đời sống của tôi, và có thể, của nhiều ngưòi khác nữa.

Bốn mươi năm trước.

Ðó là khoảng thời gian của những ngày sống trong cái thành phố có những con đường trong một câu hát người nhạc sĩ này viết, có những hàng cây lá xanh gần với nhau. Thành phố có những con đường, những cơn mưa thì thầm dưới đôi chân ngà. Không chỉ là những bàn chân, mà phải là những bàn chân ngà, và những bàn tay phải là những ngón sương mù, và mái tóc dài đêm thần thoại.
Ðó là khoảng thời gian đẹp nhất trong đời. Thời gian của hoa vàng, của những giọt sương thu, yêu em thật thà.

Những lời ca giản dị của một bài hát ông viết trong giai đoạn sáng tác sớm nhất, giản dị đến độ tầm thường cứ ở mãi với tôi qua biết bao nhiêu năm. Chiều tím loang vỉa hè đưa em về nắng vương nhè nhẹ anh ghi bằng nhiều thu vắng...

Ông viết về những người phụ nữ hệt như những người phụ nữ chúng ta đã yêu. Toàn những ân cần, thiết tha. Hình ảnh của những người phụ nữ trong những bài hát ấy bao giờ cũng là những hình ảnh đẹp nhất, trân trọng nhất.

Những bài hát ấy đã làm đẹp cho bao nhiêu buổi sáng, bao nhiêu buổi chiều của chúng ta, một thời...

Gió sẽ mừng vì tóc em bay
Cho mây hờn ngủ quên trên vai...

Chỉ một sợi tóc bay, rơi xuống mặt hồ, chỉ một sợi tóc bay trong buổi chiều cũng làm cho gió mừng rỡ. Và trên cái vai mềm ấy, mây ngủ lại, không bay đi nữa.
Cái không gian và thời gian đó vẫn còn sống lại mỗi lần nghe những bài hát cũ mấy chục năm.

Nhưng không chỉ có thế. Những bài hát của người nhạc sĩ ấy cũng là những cái dấu ghi lại một thời gian buồn thảm và bi đát nhất của một thế hệ.

Cái dấu ghi lại một vết thương có lẽ không bao giờ lành, hay ít nhất cũng là trong đời sống của những người đã sống qua nó. Cuộc chiến Việt Nam, mối ám ảnh thường trực của chúng ta thời ấy. Chiến tranh trong tin pháo kích buổi sáng.

Chiến tranh trong những quả đạn bắn vào trường tiểu học Cai Lậy buổi giữa trưa. Chiến tranh buổi chiều trong những trang báo đầy tin cáo phó. Chiến tranh trong những buổi tối giới nghiêm, hỏa châu vàng vọt. Chiến tranh trong tin người bạn tử trận. Chiến tranh trong những buổi chiều mưa trên xa lộ nhìn những chiếc xe nhà binh chạy ngược về phía Biên Hoà trên thùng sau của những chiếc GMC, chiếc quan tài phủ quốc kỳ, những người đàn bà, khăn trắng bay phần phật trong cơn mưa chiều sắp đổ xuống. Chiến tranh len cả vào những mối tình, vào cách chúng ta yêu nhau. Tình yêu là trái phá, là con tim mù loà, là cánh chim mỏi mệt, là chim bỏ đường bay như nỗi chết.

Những bản nhạc đó là của Trịnh Công Sơn. Ông qua đời cách đây 6 năm. Hôm nay, là tròn 6 năm ông không còn ở trên mặt đất này.

Nhưng ông vẫn tiếp tục được nghe kể lể. Tâm sự của ông vẫn tiếp tục được bầy ra.

Chúng nhắc lại cho chúng ta một thời, một thời đã có lúc hết sức đẹp của chúng ta, đẹp như chiếc khăn mới thêu.

Nhớ lại những điều ấy, nhớ lại hạnh phúc, khổ đau, chua sót, bất hạnh, đớn đau là mỗi lần nghe lại những ca khúc ông viết.

Hôm qua, nghe lại những bài hát cũ, giọng hát mơ hồ, tiếng đàn thùng như vẫn còn trong những buổi tối ở cái sân trường cũ...